Wydawca treści Wydawca treści

Historia Nadleśnictwa

Nadleśnictwo Lwówek Śląski w obecnym kształcie organizacyjnym istnieje od dnia 01 stycznia 1973 roku. W jego skład weszły dwa oddzielne dotąd nadleśnictwa - Lwówek Śląski i Wleń.

Od 1945 roku do roku 1951, nadleśnictwa Lwówek Śląski i Wleń podlegały Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu. Między rokiem 1951, a rokiem 1959 jednostkę pośrednią stanowił Rejon Lasów Państwowych w Bolesławcu. Z dniem 1 stycznia 1959 roku oba nadleśnictwa stały się jednostkami na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym, podległymi administracyjnie Okręgowemu Zarządowi Lasów Państwowych we Wrocławiu (później - Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu).

I stycznia 1979 roku w celu dostosowania granic ówczesnego Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych we Wrocławiu do podziału administracyjnego kraju, obręb Lwówek Śląski podzielony został na dwa oddzielne obręby - Lwówek Śląski i Czaple. Obręb Czaple jako oddzielna jednostka istniał do l stycznia 1991 roku, kiedy to decyzją I KTG w ramach prac II rewizji planu urządzenia lasu, obręb Czaple ponownie włączono do obrębu Lwówek Śląski.

Istniejące do 1973 roku nadleśnictwa Lwówek Śląski i Wleń (pierwotna nazwa Lenno), utworzone zostały w 1945 roku na mocy dekretu PKWN z dnia 12 grudnia 1944 roku. Włączone zostały do nich lasy miejskie miast Lwówek Śląski, Wleń, Lubomierz, w części miasta Jelenia Góra oraz lasy prywatnych majątków ziemskich, lasy włościańskie, kościelne i przyklasztorne.

fot. Leśniczówka Leśnictwa Lubomierz (budynek obecnie spełniający dalej rolę leśniczówki)

Brak szczegółowych danych dotyczących gospodarki leśnej w omawianych lasach przed 1945 rokiem, uniemożliwia dokładną jej charakterystykę. Ogólne wnioski o charakterze prowadzonej gospodarki można sformułować w oparciu o zastany stan lasów. Podstawowym kryterium prowadzonej gospodarki leśnej, była dążność do uzyskania jak najwyższych dochodów. Służyć temu miały stosowane intensywne metody gospodarowania, oparte na hodowli gatunków drzew produkujących dużą masę drewna (świerk, sosna).

W lasach większych własności prowadzony sposób zagospodarowania opierał się na wykorzystaniu rębni częściowych i zupełnych. W niektórych przypadkach, głównie w młodszych drzewostanach świerkowych stosowano także rębnie wagnerowską, prowadząc cięcia na pasach o szerokości 15 - 20 m. Odnowienie powierzchni zrębowych odbywało się głównie sposobem naturalnym. Lasy drobnej własności użytkowano w miarę potrzeb, wycinając pojedyncze drzewa lub niewielkie ich grupy. Także tutaj odnowienie odbywało się poprzez obsiew naturalny lub przy wykorzystaniu odrośli.

Pierwszą próbą wprowadzenia planowej gospodarki leśnej w okresie powojennym, była opracowana w 1946 roku na podstawie skróconych opisów taksacyjnych dla nadleśnictw Lwówek Śląski i Wleń tzw. prowizoryczna tabela klas wieku. Posłużyła ona do wyliczenia etatu rocznego przy przyjętej 1OO-letniej kolei rębu. W sporządzonym planie cięć uwzględniono także użytkowanie przedrębne. Gospodarka tego okresu ograniczała się głównie do porządkowania sanitarnego stanu lasu oraz zagospodarowania istniejących remanentów drzewnych.

fot. Kapliczka w Leśnictwie Lubomierz


Prowizoryczny plan urządzenia lasu, który stał się formalną podstawą prowadzonej
gospodarki leśnej opracowany został:
-dla nadleśnictwa Lwówek Śląski - na okres od 1.1.1954r. do 31.XII.1963r.
-dla nadleśnictwa Wleń - na okres od. 1.1.1953r. do 31.XII.1962r.

Przyjętym sposobem użytkowania rębnego w gospodarstwie sosnowym była rębnia zupełna, w pozostałych gospodarstwach - rębnia gniazdowo - przerębowa. W praktyce rębnie przerębowo ­zrębowe były stosowane rzadko, głównie w drzewostanach liściastych i mieszanych, gdzie występowało odnowienie naturalne.

Najczęściej stosowanym sposobem odnowienia powierzchni pozrębowych było sadzenie w pasach lub na wałkach, na siedliskach wilgotnych - w kopczykach. Na siedliskach borowych, w nadleśnictwie Lwówek Śląski powszechnie stosowano także siew na pasach. W nadleśnictwie Lwówek Śląski odnawiano przede wszystkim takimi gatunkami jak sosna i świerk. W nadleśnictwie Wleń natomiast odnawiano głównie świerkiem, wprowadzając także w niewielkim udziale gatunki liściaste.

Plan definitywnego urządzenia lasu opracowano dla obu nadleśnictw w 1967 roku na okres od I.X.1967r. do 30.IX.1977r. Zakładał on wykorzystanie następujących sposobów użytkowania:
- Rb la i Ib (zastępczo- na siedliskach Bśw, BMśw, BMw, LMśw)
- Rb II - na pozostałych siedliskach
Odnawiano głównie sosną i świerkiem, wprowadzając zbyt mało gatunków domieszkowych (buka, dęba, jawora, modrzewia) w stosunku do ilości planowanych. Świadczą o tym wyniki przeprowadzonych w tamtym okresie oceny upraw.

fot. Leśniczówka w Leśnictwie Czaple


Do pogarszania się stanu sanitarnego lasu w tamtym okresie przyczyniały się głównie szkody powodowane przez czynniki atmosferyczne - śnieg i wiatr. Cykliczność ich występowania, znaczne rozproszenie powierzchniowe, a przy tym trudna sytuacja na rynku pracy (brak robotników), często powodowały trudności w szybkim likwidowaniu ich skutków, co z kolei przyczyniało się do powstawania ognisk gradacyjnych szkodników wtórnych (głownie kornika drukarza). Szczególnie dotkliwe szkody tego typu wystąpiły w leśnictwie Ubocze w obrębie Lwówek Śląski oraz w leśnictwach Czernica i Lubomierz w obrębie Wleń. Na gospodarczo znośnym poziomie utrzymywały się natomiast szkody powodowane przez zwierzynę płową - uwidaczniały się one głównie w postaci zgryzania zakładanych upraw oraz spałowania młodników świerkowych. W efekcie coraz bardziej widocznych skutków pogarszania się stanu sanitarnego lasu, a co za tym idzie często konieczności szybkiego usuwania drzewostanów w ramach użytkowania przygodnego zrębami zupełnymi. Czynnikami powodującymi pogarszanie się sanitarnego stanu lasu były przede wszystkim szkody od wiatru oraz śniegu, ale także i coraz bardziej uwidaczniające się uszkodzenia przemysłowe. W latach 1979/80 na obszarze około 200 ha wystąpiła gradacja zawodnicy świerkowej. W latach 1978/79 na około 1880 ha drzewostanów dębowych wystąpiła zwójka zieloneczka. Przez cały okres natomiast problem stanowiły owady z gupy szkodników wtórnych (głównie kornik drukarz, cetyńce oraz drwalnik paskowanych). Zaniedbania pielęgnacyjne szczególnie w drzewostanach młodszych klas wieku spowodowały w efekcie znaczny wzrost udziału brzozy w ich składach.